تست بارداری بی بی چک Baby Check؛ انواع و نحوه استفاده

اگر قاعدگی شما به تاخیر افتاده و اخیراً رابطه جنسی محافظت نشده داشته‌اید، ممکن است باردار باشید. تست‌های بارداری (بی بی چک) از اولین روز قاعدگی شما قابل اعتماد هستند. در این مطلب قصد داریم در مورد بی بی چک و انواع بی بی چک موجود در بازار، زمان استفاده و … صحبت کنیم.

علائم اولیه بارداری

از علائم اولیه بارداری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تهوع؛
• ویار؛
• تکرر ادرار؛
• تغییرات خلق؛
• گرفتگی عضلات؛
• تاخیر در پریودی؛
• حساس شدن بافت سینه‌ها؛
• لکه بینی و خونریزی.

در صورت مشاهده این علائم می‌توانید جهت اطمینان از بارداری نسبت به انجام تست بارداری اقدام نمایید.

انواع تست بارداری

برای اطمینان از بارداری یا عدم بارداری دو نوع تست وجود دارد:

• آزمایش خون
• تست ادرار

آزمایش خون در آزمایشگاه و توسط متخصصین این امر انجام می‌شود و حتما فرد باید به آزمایشگاه‌های تشخیصی مراجعه کند. اما تست ادرار را در خانه به کمک بی بی چک‌ها انجام می‌دهند. در ادامه به بررسی انواع تست‌های بارداری می‌پردازیم.

• تست بارداری بی بی چک

زمانی که یک بانو باردار می‌شود میزان هورمون گنادوتروپین جفتی انسانی (HCG) در بدن او تغییر می‌کند و این تغییر با آزمایش ادرار کاملا مشخص است. برای اینکه بتوان میزان HCG را در ادرار تشخیص داد باید از بی بی چک استفاده کرد. تولیدکنندگان بی بی چک اعلام می‌کنند که اگر بیبی چک طبق دستورالعمل‌های ذکر شده انجام شود تا ۹۹ درصد پاسخ درست را اعلام می‌کند. بی بی چک‌ها را در تمام داروخانه‌های سطح کشور و یا از طریق سایت‌های خرید لوازم بهداشتی و پزشکی می‌توانید تهیه کنید. برای انجام این تست چند قطره از ادرار را بر روی نوار شیمیایی آماده‌ (بی بی چک) ریخته و یا نوار را مستقیم در ادرار قرار می‌دهند تا میزان HCG سنجیده شود.

• آزمایش خون (تست بتا HCG)

بهترین راه برای تایید بارداری انجام آزمایش خون HCG است. این آزمایش اغلب آزمایش بتا HCG نیز نامیده می‌شود که بتا به پروتئین بتا موجود در هورمون HCG اشاره دارد. هورمون HCG در دوران بارداری تولید شده و آزمایش خون میزان هورمون در گردش خون را اندازه‌گیری می‌کند. هنگامی که سطح HCG بیشتر از  ۲۵  mlU/ml باشد، نتیجه مثبت در نظر گرفته می‌شود.

در این نوع آزمایش نمونه کوچکی از خون بانوان را گرفته و توسط متخصص آزمایشگاه آن را بررسی کرده تا نتیجه مشخص شود. این آزمایش‌ها به ندرت انجام می‌شود زیرا هزینه بالایی دارند و نتیجه آن‌ها مشابه نتیجه آزمایش خانگی و بی بی چک است. در این آزمایش میزان هورمون بارداری در بدن سنجیده می‌شود و در صورت مشاهده این هورمون نتیجه تست بارداری مثبت است.

عموما این آزمایش‌ها در شرایط ویژه مثل وجود مشکلی خاص و یا زمانی که فرد تحت مراقبت‌های ناباروری است انجام می‌شود. درصد تشخیص درست این آزمایش‌ها بیشتر از تست ادرار است زیرا می‌تواند دست کم وجود HCG را تشخیص دهد. این آزمایش‌ها ۹ تا ۱۲ روز پس از لقاح می‌توانند نتیجه را درست بیان کنند. عموما جواب این نوع تست چند ساعت بعد از آزمایش مشخص می‌شود و به نسبت تست ادرار به زمان بیشتری برای مشخص شدن نتیجه نیاز دارد.

بهترین زمان برای انجام تست بارداری خانگی چه زمانی است؟

بهترین زمان برای انجام تست بارداری زمانی است که پریود شما دیر شده است. اما برخی از تست‌های بارداری خانگی می‌گویند که می‌توانند تا پنج روز قبل از شروع قاعدگی تشخیص دهند که آیا شما باردار هستید یا نه. چگونه این کار را انجام می‌دهند؟ تست‌های بارداری خانگی از هورمون گنادوتروپین جفتی انسانی (HCG) برای تشخیص بارداری استفاده می‌کنند و برخی از آن‌ها نسبت به سایرین به HCG حساس‌تر هستند. به همین دلیل است که برخی از آزمایش‌ها زمانی که هورمون کمتری دارید، زودتر جواب می‌دهند، در حالی که برخی آزمایش‌ها تا زمانی که مقدار بیشتری از این هورمون در بدن تولید نشود، مثبت نمی‌شوند.

بهترین زمان از روز برای انجام تست بارداری، اول صبح است. ادرار شما در صبح غلیظ‌تر است، بنابراین مقدار بیشتری از HCG در آن وجود دارد. می‌توانید در ساعات دیگری از روز تست بارداری انجام دهید، اگرچه احتمال اینکه نتیجه نادرست باشد بیشتر است. همچنین مطمئن شوید که مقدار زیادی آب یا مایعات ننوشید، زیرا ادرار رقیق می‌شود و این امر می‌تواند بر روی نتیجه تست تاثیر بگذارد.

به طور کلی مناسب‌ترین زمان برای استفاده از بی بی چک و در واقع زمان‌هایی که می‌توان به جواب بی بی چک اعتماد کرد به شرح زیر است:

• روز ۲۰ ام تا ۲۶ ام قاعدگی که لانه‌گزینی و تخمک‌گذاری انجام شده و HCG در ادرار وجود دارد؛
• ۲۱ روز بعد از رابطه جنسی محافظت نشده؛
• یک روز بعد از تعویق پریودی.

سعی کنید در روزهای نزدیک به دوره قاعدگی این تست را انجام ندهید زیرا احتمال خطای بالایی در این روزها وجود دارد.

آزمایش‌های بارداری خانگی چقدر دقیق است؟

به طور کلی، هرچه بیشتر برای انجام تست‌های بارداری خانگی صبر کنید، نتیجه دقیق‌تر خواهد بود. آزمایش در روز قاعدگی مورد انتظار شما، یا بعد از آن، پاسخ قطعی‌تری خواهد داشت. اگر خیلی زود آزمایش دهید (فقط چند روز پس از تخمک‌گذاری)، ممکن است منفی کاذب بگیرید و مجبور شوید بعداً دوباره آزمایش کنید. میزان دقت این نوع تست‌ها تا ۹۹ درصد است و هرچه از زمان بارداری شما بیشتر گذشته باشد دقت این آزمایش بیشتر می‌شود. نتیجه آزمایش مثبت تقریباً به طور قطع صحیح است. با این حال، نتیجه آزمایش منفی کمتر قابل اعتماد است.

نکات قابل توجه در هنگام انجام تست بارداری خانگی

در این بخش به بیان نکاتی می‌پردازیم که در دقیق‌تر بودن نتیجه تست به شما کمک می‌کند:

• در صورت امکان از اولین ادرار صبحگاهی خود استفاده کنید (در این زمان میزان HCG در حالت ثابت و متمرکز است و امکان تشخیص آن بسیار راحت است.)
• اگر در زمان دیگری قصد انجام تست را دارید بهتر است ادرار شما ۴ ساعت در مثانه مانده باشد.
• از خوردن مایعات زیاد قبل از تست خودداری کنید.
• به دستورالعمل‌های ذکر شده بر روی تست بی بی چک توجه کرده و آن را با دقت بخوانید.

مزایا و معایب تست بارداری خانگی یا بی بی چک

در این بخش به بررسی مزایا و معایب این نوع تست می‌پردازیم.

• مزایای بی بی چک

مزایای این تست به شرح زیر است:

• دسترسی آسان: می‌توانید به راحتی از داروخانه‌ها و یا به صورت آنلاین تهیه کنید. قیمت‌ها ممکن است متفاوت باشد. فقط مطمئن شوید که تاریخ مصرف آن تمام نشده است.
• حریم خصوصی: شما می‌توانید در حریم خصوصی خانه خود انجام دهید.
• مقرون به صرفه بودن: برای اینکه پزشک تشخیص دهد باردار هستید یا خیر، مجبور نیستید مبلغ بالایی بپردازید.
• پاسخ دهی سریع: در عرض چند دقیقه نتیجه مشخص می‌شود.

• معایب بی بی چک

اگر چه تست‌های بارداری در صورت استفاده صحیح دقیق هستند، اما این امکان وجود دارد که ۱۰۰ درصد دقیق نباشند. در اینجا برخی از معایب تست‌های بارداری خانگی را بیان می‌کنیم:

• حساسیت: اگر اجازه دهید آزمایش بیش از حد طولانی بماند، ادرار در آزمایش می‌تواند تبخیر شود و به نظر برسد که به جای یک خط، دو خط دارید. بهترین راه برای جلوگیری از این امر این است که دستورالعمل‌های آزمون را دقیقاً همان طور که توصیه می‌شود بخوانید و دنبال کنید.
• مثبت کاذب: تست‌های بی بی چک ممکن است بارداری‌های شیمیایی را به صورت کاذب مثبت نشان دهند. بارداری شیمیایی در واقع همان از دست رفتن بارداری در مراحل اولیه و قبل از هفته پنجم بارداری است که بسیار رایج است و به ندرت نشان دهنده مشکلات زمینه‌ای سلامتی می‌باشد. اما می‌تواند دل درد و اضطراب ایجاد کند.
• منفی کاذب: اگر چه این آزمایش‌ها می‌تواند به شما بگوید که در یک سیکل مشخص باردار هستید، اما نمی‌تواند به شما بگوید که قطعا باردار نیستید. این مسئله می‌تواند احتمال نتیجه منفی کاذب را افزایش دهد. به ویژه اگر طول دوره قاعدگی شما متغیر باشد یا تاریخ دقیقی را برای انتظار قاعدگی دنبال نمی‌کنید.
• دقت کمتر نسبت به آزمایش خون: آزمایش خونی که توسط پزشک شما انجام می‌شود حساس‌ترین آزمایش است و می‌تواند بین ۷ تا ۱۲ روز پس از بارداری انجام شود.

انواع بی بی چک Baby Check

بی بی چک‌های موجود در بازار دارای سه نوع مختلف هستند که در ادامه به شرح هر یک می‌پردازیم. همچنین در ویدیو زیر می‌توانید روش استفاده از انواع بی بی چک را مشاهده کنید. با ما همراه باشید.

• بی بی چک مستقیم یا قلمی: این نوع بی بی چک‌ها که با نام بی بی چک خودکاری (Midstream Baby Check) هم شناخته می‌شوند، با قرار گرفتن به صورت مستقیم در مقابل ادرار نتیجه آزمایش را مشخص می‌کنند.
• بی بی چک نواری: در این نوع بی بی چک یک نوار وجود دارد که بر روی آن خطوط رنگی وجود دارد که با برخورد با ادرار نتیجه را مشخص می‌کند. این نوع بی بی چک پرمصرف‌ترین نوع تست بارداری خانگی است.
• بی بی چک کاستی یا قطره چکانی (Cassette Baby Check): در این مدل از بی بی چک به کمک قطره چکان مقداری از ادرار را بر روی نوار ریخته تا نتیجه مشخص شود.

طرز استفاده از بی بی چک

برای انجام تست بارداری با بی بی چک کار سختی نباید انجام دهید و کار با این وسیله بسیار راحت است. مراحل استفاده از این وسیله با توجه به نوع بی بی چک شما متفاوت است که در زیر به شرح هر یک می‌پردازیم:

• بی بی چک کاستی یا قطره چکانی: برای استفاده از بی بی چک کاستی ابتدا ادرار را در یک لیوان یکبار مصرف جمع کرده و بعد از آن به کمک قطره چکانی که در بی بی چک وجود دارد چند قطره از ادرار را بروی حفره موجود و مشخص شده در بی بی چک می‌چکانید. بعد از آن به مدت ۲ تا ۱۰ دقیقه (متناسب با دستورالعمل بی بی چک) زمان نیاز دارید تا نتیجه مشخص شود.

• بی بی چک نواری: در این بی بی چک نیز باید در یک لیوان یکبار مصرف ادرار را جمع کرده و بعد از آن نوار تست را تا قبل از خط مشخص شده درون لیوان قرار دهید و بعد از ۳ تا ۵ ثانیه آن را از لیوان بیرون بیاورید. بعد از آن به ۳ تا ۵ دقیقه زمان نیاز دارید که نتیجه تست مشخص شود.

• بی بی چک مستقیم یا قلمی: در این نوع بی بی چک برای انجام تست فقط کافی است بی بی چک را مستقیم در مسیر ادرار قرار دهید و برای خواندن جواب ۲ تا ۱۰ دقیقه (متناسب با دستورالعمل بی بی چک) به آن زمان بدهید. همچنین می‌توانید مانند تست نواری آن را در نمونه ادرار قرار داده و پس از خروج از نمونه منتظر نتیجه بمانید.

نتیجه مثبت کاذب و منفی کاذب بی‌بی‌چک

در تست با بی بی چک امکان دارد نتیجه مثبت کاذب و منفی کاذب داشته باشیم که در زیر به شرح هر یک می‌پردازیم:

• نتیجه مثبت کاذب

گاهی اوقات پیش می‌آید که نتیجه تست بارداری با بی بی چک مثبت می‌شود اما شما باردار نیستید. در این حالت می‌گوییم جواب تست مثبت کاذب است که به دلایل متعددی ممکن است اتفاق بیفتد. برخی از این دلایل عبارتند از:

• اختلال در بخش غده هیپوفیز؛
• سقط جنین؛
• عفونت در ادرار؛
• مصرف برخی داروها؛
• تومورهای سرطانی؛
• استفاده از درمان‌های ناباروری و داروهای حاوی جفت.

• نتیجه منفی کاذب

گاهی اوقات پیش می‌آید که نتیجه تست با بی بی چک منفی است اما شما باردار هستید. در این حالت می‌گوییم جواب تست منفی کاذب است که به دلایل مختلفی ممکن است رخ دهد؛ مانند:

• استفاده از ظرف نمونه آلوده و غیر استاندارد؛
• نگهداری طولانی مدت ادرار؛
• تاخیر در تخمک گذاری؛
• مصرف برخی داروها قبل از انجام تست؛
• اشتباه در نحوه انجام تست؛
• انجام تست در روزهای ابتدایی بعد از تاخیر پریودی.

چگونه نتیجه تست را بخوانیم

روش خواندن تست بی بی چک بسیار ساده است و به شکل زیر است:

• نتیجه مثبت

اگر بعد از ۴۰ ثانیه دو خط قرمز یا یک خط قرمز پررنگ و یک خط قرمز کم رنگ (خط C و خط T در برخی از بی بی چک‌ها) ظاهر شد یعنی نتیجه بی بی چک شما مثبت است.

بعلاوه اگر بین ۵ تا ۱۰ دقیقه زمان برد تا خط‎ها ظاهر شود یعنی تست شما چندان معتبر نیست و بهتر است چند روز دیگر دوباره تست دهید.

• نتیجه منفی

اگر فقط یک نوار رنگی یا خط C در تست شما مشخص شد یعنی نتیجه منفی است و به مانند تست مثبت هر تغییر رنگی بعد از ۱۰ دقیقه معتبر نیست و نیاز به تست مجدد وجود دارد.

• نتیجه نامعتبر

نمایش یک خط قرمز (خط T) و یا هیچ خط قرمزی نشان دهنده نامعتبر بودن تست است و باید تکرار شود.

نکاتی در مورد بی بی چک

برای این که بی بی چک شما در هنگام استفاده نتیجه درست را نمایش دهد بهتر است نکات زیر را رعایت کنید.

• بی بی چک را در حمام نگهداری نکنید زیرا رطوبت موجب خراب شدن آن می‌شود.
• برای تست بارداری با بی بی چک و یا آزمایش خون ضروری نیست ناشتا باشید اما دقت کنید که در صبح هنگام نتیجه دقیق‌تری بدست می‌آورید.
• زمانی بیش از ۱۰ دقیقه برای نمایش نشانگر اعتبار ندارد و بهترین زمان برای ظاهر شدن خط‌ها ۲ تا ۱۰ دقیقه است.
• کمرنگ بودن یکی از خط‌ها (معمولا خط T) در تست بی بی چک بخاطر پایین بودن میزان هورمون جفت در ادرار است.

خرید بی بی چک

همان طور که در این مطلب اشاره شد تست های بارداری خانگی یا همان بی بی چک در سه نوع بی بی چک نواری، بی بی چک قطره چکانی و بی بی چک خودکاری در بازار موجود هستند. همه این تست‌ها از نوع تست‌های سریع یا رپید تست بوده که نسبت به آزمایش خون بسیار ارزان‌تر می‌باشند و همچنین نتیجه را سریع‌تر اعلام کرده و در منزل و حریم خصوصی هم به راحتی قابل استفاده هستند. همه این دلایل باعث محبوبیت استفاده از بی بی چک ها شده است. به علاوه این تست‌ها روش‌ استفاده بسیار ساده ای دارند که در این مطب شرح داده شد. شما برای انجام تست بارداری خانگی با بی بی چک نیاز به کمی نمونه ادرار و یکی از انواع بی بی چک های ذکر شده در بالا دارید. حتما قبل از استفاده دستورالعمل ذکر شده در بسته‌بندی را هم مطالعه کنید. لازم به ذکر است که این وسیله را به راحتی می‌توانید از داروخانه‌ها و یا فروشگاه‌های اینترنتی لوازم بهداشتی و پزشکی مانند هلثیوم تهیه کنید.