سرنگ را که می‌شناسید؛ وسیله‌ای است در دنیای پزشکی که برای تزریق دارو از آن استفاده می‌شود. این وسیله استوانه‌ای و مدرج با وجود پیستونی که در قسمت فوقانی خود دارد، داروی موجود در لوله‌اش را به سمت جلو هدایت می‌کند و در نهایت، سوزن موجود در آن، پُلی می‌شود برای تزریق و ورود دارو از سرنگ به بدن. انسولین را هم که می‌شناسید؛ هورمونی است که می‌خواهد رساندن قند به درون سلول‌ها را تسهیل کند. این هورمون مهم از لوزالمعده یا به قول خارجی‌ها پانکراس ترشح می‌شود.
واردشدن قند به سلول‌ها همانا و تولید انرژی لازم برای بدن هم همان. اما اگر روزی انسولین در بدن تولید نشود، یا تولید آن نصفه و نیمه باشد، دیگر مشکلاتی پیش می‌آید که به ترتیب به آنها دیابت نوع یک (عدم تولید انسولین در بدن) و دیابت نوع دوم (تولید ناقص انسولین در بدن) گفته می‌شود. در این حالت، فرایند و فعالیت طبیعی بدن به هم می‌خورد. پس نیاز می‌شود تا بیمار با تزریق انسولین وضعیت بدن را مدیریت کند. چرا؟ چون بدنی که انسولین تولید نمی‌کند، قند هم وارد سلول‌های بدنش نمی‌شود و در عوض قند در خون فرد تجمع می‌کند. تزریق انسولین با سرنگ مخصوص به بدن باعث می‌شود تا خون از تجمع قندها پاک شود.
چرا انسولین تزریق می‌شود؟
انسولین برای کنترل قند خون تزریق می‌شود. بیماران مبتلا به دیابت نوع یک، دیابت نوع دوم و زنان بارداری که دچار دیابت مخصوص این دوران شده‌اند باید برای تنظیم قند خونشان اقدام به تزریق انسولین کنند. همه این امور باید تحت دستور و کنترل پزشک معالج باشد. چون لازم است، ورود انسولین به بدن با دوز و مقادیر مشخصی صورت بگیرد. این مورد در صورت رعایت نشدن، خطرات بسیار جدی به همراه خواهد داشت.
سرنگ انسولین چیست؟
سرنگ انسولین سرنگی خاص برای بیماران دیابتی است. بیماران دیابتی از این سرنگ که دارای طراحی و ساختار ساده‌ای است، استفاده می‌کنند. منظور از ساختار ساده این است که با خرید سرنگ انسولین با وسیله‌ای روبه‌رو خواهیم شد که یک سوزن کوچک دارد و با آن انسولین را زیر پوست تزریق می‌کنیم. سرنگ‌های انسولین دارای یک محفظه، پیستون و البته سوزن هستند. در بخش محفظه سرنگ، انسولین ذخیره می‌شود و دارای درجه‌بندی‌هایی استاندارد است. پیستونی هم در سرنگ انسولین وجود دارد که مایع را برای خروج از این وسیله به داخل بدن می‌فشارد.
محفظه‌های سرنگ انسولین دارای درجه‌بندی‌هایی هستند. اما این درجه‌بندی چگونه است؟ محفظه‌ها انسولین را ذخیره می‌کنند و نشانه‌گذاری آنها به شکلی بین‌المللی انجام می‌شود. سرنگ‌های انسولین را به دو گروه عمده تقسیم‌بندی می‌کنند:
- سرنگ‌های ۱۰۰ واحدی
- سرنگ‌های ۵۰ واحدی
سرنگ انسولین ۱۰۰ واحدی
هر خط کوچک و درجه‌ای که در سرنگ‌های ۱۰۰ واحدی وجود دارد، دو واحد محسوب می‌شود. خطوط بزرگ‌تر هم با شماره‌های ۱۰، ۲۰، ۳۰، ۴۰ تا ۱۰۰ مشخص می‌شوند.
سرنگ انسولین ۵۰ واحدی
هر خط روی سرنگ‌های ۵۰ واحدی هم یک واحد است. درجه‌بندی خطوط بزرگ روی سرم با اعداد ۵، ۱۰، ۱۵، ۲۰ تا ۵۰ مشخص می‌شود.
البته سرنگ‌های ۳۰ واحدی هم وجود دارند که درجه‌بندی‌شان مشابه سرنگ‌های ۵۰ واحدی انجام می‌شود. این انواع سرنگ را به جای ۳۰، ۵۰ یا ۱۰۰ واحدی به شکلی دیگر هم نام می‌برند. می‌گویند:
- سرنگ ۰.۳ میلی‌لیتری: این همان ۳۰ واحدی است که می‌تواند تا ۳۰ واحد انسولین را در خود نگه دارد؛
- سرنگ ۰.۵ میلی‌لیتری: این همان ۵۰ واحدی است که می‌تواند تا ۵۰ واحد انسولین را در خود نگه دارد:
- سرنگ ۱ میلی‌لیتری: این همان ۱۰۰ واحدی است که می‌تواند تا ۱۰۰ واحد انسولین را در خود نگه دارد.
لازم به ذکر است که امکان استفاده چندباره از سرنگ انسولین وجود دارد اما نه همیشه. در حالی این موضوع میسر خواهد بود که شرایط زیر وجود داشته باشد:
- بعد از اینکه عمل تزریق صورت گرفت، انسولین باقی‌مانده در سرنگ کاملا تخلیه شود؛
- سرنگ درپوشی دارد که باید بعد از استفاده گذاشته شود و سپس آن را تا تزریق بعدی در یخچال نگه دارید.
اگر بنا به استفاده مجدد از سرنگ دارید، باید حتما این موارد را رعایت کنید تا نکات ایمنی در نظر گرفته شده باشند و مشکلی پیش نیاید. البته سرنگ‌های انسولینی که معمولا در قالب پک‌ها یا همان بسته‌های ۱۰۰ عددی در بازار عرضه می‌شوند، چندان گران نیستند و با خرید یک بسته ۱۰۰ عددی و پرداخت قیمتی در حوالی ۵۰ تا ۱۰۰ هزار تومان می‌توانید تعداد زیادی از سرنگ را برای مصرف‌تان در اختیار داشته باشید.
محل تزریق انسولین کجاست؟
به کمک سرنگ انسولین می‌توان در محل‌های متنوعی از بدن انسولین را تزریق کرد. معمولا تزریق انسولین روی بازو، باسن، شکم، یا ران انجام می‌گیرد. دست‌ها هم بخش دیگری از بدن هستند که برای تزریق انسولین مناسب به شمار می‌روند. پزشکان باید دوز و میزان انسولینی را که وارد بدن می‌شود، تعیین کنند. در مکان‌های مختلفی که نام برده شد، سرعت جذب انسولین متفاوت است. مثلا در باسن، جذب آهسته‌تر صورت می‌گیرد و در شکم سرعت جذب بیشتر خواهد بود. بازو و ران هم با سرعت بیشتری انسولین تزریقی را جذب می‌کنند.
روش‌های تزریق انسولین چیست؟
برای شروع تزریق با سرنگ انسولین باید دست‌ها را کاملا بشویید و تمیز کنید. سطح موضعی از بدن که بنا به تزریق انسولین در آن قسمت است هم باید کاملا تمیز باشد. اگر بدن پاک باشد که مشکلی نیست اما اگر احساس می‌کنید که پوست ناحیه تزریق چندان تمیز نیست، باید با الکل ضدعفونی‌کننده مثلا پنبه آغشته به الکل یا پدهای الکلی، آن بخش را پاک کنید. زمانی که به ناحیه تزریق انسولین الکل می‌مالید باید صبر کنید تا الکل خشک شود و بعد وارد فرایند تزریق با سرنگ انسولین شوید.
تنظیم زاویه سرنگ انسولین برای تزریق هم مهم است. بنا به اینکه میزان چربی موجود در بدن در ناحیه تزریق چقدر است و سهولت عملیات، زاویه‌ای از حدود ۴۵ تا ۹۰ درجه به سرنگ در دست‌های‌تان بدهید. یعنی زاویه‌ای را از این بازه انتخاب کنید که کار تزریق را برای‌تان ساده‌تر می‌کند.
اگر بافت چربی در شکم زیاد باشد، بهتر است که به سراغ بخش‌های دیگری از بدن برای تزریق بروید. اگر هم موضع مناسب تزریق را پیدا کرده‌اید و باید هر روز، تزریقات را انجام بدهید، همیشه از یک موضع برای این کار استفاده کنید و آن را تغییر ندهید. مثلا همیشه تزریق با سرنگ انسولین را روی ناحیه باسن انجام بدهید یا از شکم یا بازو استفاده کنید. البته منظور این نیست که هر روز دقیقا در همان نقطه‌ای تزریق را انجام بدهید که روز قبل تزریق داشته‌اید. درباره بهترین محل تزریق و شیوه آن، حتما با پزشک‌تان مشورت‌هایی داشته باشید. به‌طور کلی، تزریق‌ها باید از هم فاصله ۲ سانتی‌متر داشته باشند و دقیقا سوزن سرنگ انسولین را به همان نقطه‌ای که قبلا تزریق صورت گرفته، وارد نکنید.
شروع تزریق با سرنگ انسولین
زمانی که می‌خواهید انسولین را با سرنگ وارد موضع منتخب‌تان کنید، ناحیه تزریق را با دست جمع کنید تا از عضلات فاصله بگیرد. سرنگ را خیلی آهسته و با صبر و تحمل وارد بدن‌تان کنید و آرام آرام، آن را تخلیه نمایید. زمانی که تخلیه سرنگ کامل شد، ۱۰ ثانیه به آن زمان بدهید، سرنگ را در همان وضعیت نگه دارید و بعد، سرنگ را از بدن خارج کنید.
در حین تزریق هم باید نیدل یا سوزن را سریع وارد پوست کنید. خروج نیدل از پوست هم باید سریع و مستقیم باشد. یادتان باشد که نیدل‌ها یا همان سوزن موجود در سرنگ انسولین قابلیت استفاده چندباره ندارد و باید سریع بعد از تزریق، دور انداخته شود. بعد از تزریق هم محل و موضع را گرم یا سرد نکنید و آن را ماساژ و مالش ندهید.
نکات مهم در حین تزریق انسولین چیست؟
فراموش نکنید که تزریق انسولین زیرجلدی است و محل تزریق نباید برآمده باشد. اگر محل تزریق برآمده شود، یعنی عمق تزریق کم بوده و تزریق داخل جلد صورت گرفته است. اگر نخستین بار است که اقدام به تزریق انسولین می‌کنید باید این کار را در بیمارستان انجام بدهید تا واکنش‌های بدن‌تان کاملا مشخص شود و تحت کنترل باشید. برای دفعات بعدی می‌توانید شیوه تزریق را از متخصصان یاد بگیرید و این کار را خودتان انجام بدهید.
عوارض تزریق نادرست انسولین با سرنگ انسولین شامل موارد زیر است:
- سردرد شدید
- لرزش بدن
- سرگیجه‌های مکرر
- حالت تهوع
- ضعف و گرسنگی
- تشنج
- تعریق غیرعادی
- به هم‌خوردن روند طبیعی تنفس
در آخر
برای خرید سرنگ انسولین می‌توانید به داروخانه‌ها و فروشگاه‌های آنلاین معتبر در حوزه فروش لوازم پزشکی و درمانی مراجعه کنید. اگر حضوری برای خرید تشریف می‌برید که هیچ اما با اعتماد کردن به فروشگاه‌های معتبری مانند هلثیوم که دارای نماد اعتماد الکترونیکی هم هستند و نشان ملی ثبت را دارند، به‌سادگی و سرعت می‌توانید محصولات مورد نیاز خود از جمله سرنگ انسولین را در هر اندازه و نوعی که دلتان بخواهد، تهیه کنید. مزایای خرید اینترنتی بسیار است. یکی از آنها، بررسی محصولات از روی شرح کامل‌شان در فروشگاه آنلاین و دیدن تصاویر است. بدون عجله، بادقت و از میان محصولات متنوع دست به انتخاب بزنید و بدون زحمت و فوت وقت برای خرید حضوری، کالاهای موردنیازتان را درب منزل خود تحویل بگیرید. در خرید سرنگ انسولین هم از این روش استفاده کنید و همیشه نکات لازم برای تنظیم دوز و تزریق را با پزشک خود چک کنید. رعایت اصول بهداشتی هم که دیگر مشخص است و خودتان می‌دانید که بدون شستن دست‌ها و تمیزکردن موضع تزریق نباید برای تزریق با سرنگ انسولین اقدام کنید.