آیا تا به حال روش‌های درمانی طب سنتی که با استفاده از لیوان بادکش یا لیوان حجامت انجام می‌شوند را دیده‌اید؟ چیزی درباره نحوه استفاده از آن‌ها، مزایا و تاثیرشان در درمان بیماری‌ها باخبر هستید؟ انواع حجامت را می‌شناسید؟
حجامت اسم یک روش درمانی است که با ایجاد مکش در نواحی خاصی از بدن و خون گیری از آن مکان‌ها بیماری‌های مختلف را درمان می‌کند. زمانی که مکش یا بادکش به تنهایی انجام می‌شود به آن حجامت گرم و خشک می‌گویند و هنگامی که بادکش همراه با خون گرفتن باشد به آن حجامت تر می‌گویند.
حجامت یکی از قدیمی‌ترین روش‌های درمانی در طب سنتی آسیای شرقی است که در آن با ایجاد مکش یا زخم در نقاط مختلفی از بدن مانند کمر و پشت شانه‌ها بیماری‌های مختلف از جمله کوفتگی یا کبد چرب را درمان می‌کنند.
استفاده از حجامت در کشورهای بسیار زیادی به عنوان یک روش نسبتا بدون عوارض، موثر و مقرون به صرفه در درمان بیماری‌ها رواج دارد. همانطور که اشاره کردیم حجامت به دو روش انجام می‌شود که یکی «باد کش» کردن یا حجامت خشک می‌گویند و روش دیگر حجامت تر است که در آن با «خونگیری» یا کارهایی مانند زالودرمانی اقدام به درمان بیماری می‌کنند.
یکی از مهم‌ترین وسایل مورد استفاده در حجامت خشک و خیس، «لیوان حجامت» است. در حجامت خشک که باز هم خود به دو روش انجام می‌شود، از لیوان‌هایی استفاده می‌شوند که با ایجاد خلا روی موضعی از بدن که دچار آسیب و کوفتگی است، گرفتگی عضلانی و فشار را کاهش می‌دهند.
روش اول این بود که در گذشته این لیوان‌ها را ابتدا با پنبه به الکل آغشته کرده و سپس با استفاده از شعله و ایجاد خلا بیماری‌های مختلف را درمان می‌کردند اما امروزه این روش که به بادکش خشک، لیوان اندازه و کوزه‌گیری نیز معروف است با استفاده از دستگاه‌های پیشرفته و لیوان حجامت انجام می‌شود که روشی بسیار کم خطرتر و آسان برای باد گیری است.
حجامت خشک چیست؟
همانطور که اشاره کردیم، حجامت خشک بدون خونریزی و با استفاده از لیوان حجامت و ایجاد مکش انجام می‌شود. این روش از گذشته در طب سنتی ایرانی رواج داشته و برای درمان بیماری‌های مفاصل، سم‌زدایی بدن، جلوگیری از ابتلا به امراض مختلف و بیماری‌هایی مانند :
- درمان اختلالات خونی مانند هموفیلی و کم خونی و بی‌حالی
- بیماری‌های مفصلی مانند روماتوئید یا آرتریت
- درمان مشکلات گرفتگی عضلات ورزشکاران
- درمان مشکلات باروری و اختلالات زنانگی مانند درد شدید پیش از قاعدگی
- درمان بیماری‌های پوستی مانند اگزما و آکنه
- کنترل فشار خون
- درمان میگرن
- کاهش استرس و افسردگی
- درمان درد زانوها، نقرس و بواسیر و فتق
- رفع گرفتگی عضلات پشت پا برای درمان بیماری‌های حرکتی
- رفع فشار و احساس داغی پاشنه، کف و روی پا برای درمان انحرافات حرکتی
توجه: در موارد درمانی بادکشی باید توسط پزشک متخصص یا فرد آموزش دیده انجام شود.
از روش‌ها و دستگاه‌های مخصوص دیگری که دارای لیوان‌های سوپاپ‌دار حجامت نرم، انعطاف‌پذیر، ظریف و کوچک هستند برای حجامت خشک صورت استفاده می‌شود که تاثیرات بسیار زیادی از جمله موارد زیر در زیبایی پوست دارد :
- افزایش گردش خون
- تقویت پوست
- کاهش تنش عضلانی
- تنظیم چربی پوست
- جذب بهتر مواد مغذی پس از استفاده از ماسک‌ها
- تقویت کلاژن‌سازی
- روش شدن و شفاف سازی پوست
- کاهش جای زخم، لک جوش و بارداری و چین و چروک‌های ریز صورت
حجامت خیس
حجامت خیس نیز توسط لیوان‌های حجامت یکبار مصرف انجام می‌شود که ترکیبی از دو روش بادکش کردن و خونگیری است. در این روش از حجامت، پس از صلاحدید پزشک توسط فرد آموزش دیده یا خود متخصص روی موضع مورد نظر با دستگاه دردکش و لیوان حجامت، بادکشی انجام داده و بعد با استفاده از تیغ‌های مخصوص آن موضع را کمی خراش داده و بین ۵ الی ۷۰ سی سی خونگیری انجام می‌دهند. پس از ایجاد خراش با فشار تنظیم شده، عمل خونگیری که به اصطلاح تصفیه خون هم می‌گویند با استفاده از لیوان‌های حجامت انجام می‌دهد.
پیش از هر کاری بدانید!
پیش از هر اقدامی باید با مشورت پزشک اقدام به استفاده از روش‌های درمانی حتی روش‌های ساده‌ای مانند استفاده از دستگاه‌های حجامت خانگی کنید. هر درمان خودسرانه‌ای، می‌تواند عوارض جبران ناپذیری داشته باشد. علاوه بر این بهتر است همیشه حجامت را در مراکز درمانی، توسط فرد آموزش دیده یا پزشک انجام شود. برخی از انواع دستگاه‌های حجامت وجود دارد که می‌توانید با مشورت پزشک آن‌ها را تهیه کرده و به راحتی در خانه استفاده کنید.
برای اطمینان از اصالت این دستگاه‌ها همواره کالای مورد نظر خود را از داروخانه‌ها، مراکز معتبر یا فروشگاه آنلاین لوازم پزشکی دارای تاییدیه مانند «هلثیوم» خریداری کنید.
تمامی اجزای این دستگاه‌ها از لیوان حجامت تا نوع دستگاه روش استفاده و کاربردی متفاوت دارد.
لیوان حجامت، مهم‌ترین جزء حجامت
همانطور که اشاره کردیم در حجامت خشک، لیوان اندازی، کوزه اندازی یا بادگیری از لیوان‌هایی استفاده می‌شود که به «لیوان حجامت» معروف هستند. از آنجایی که این لیوان‌ها به صورت مستقیم با فرآورده‌های خونی در ارتباط هستند، باید بسته به نوع کاربردشان و روش انجام حجامت انواع مختلفی داشته باشند.
لیوان حجامت خیس باید یکبار مصرف، کاملا استریل و ساخته شده با مواد پلیمر درجه مدیکال باشد اما لیوان حجامت خشک می‌تواند قابل شستشو و استفاده دوباره باشد.
این لیوان‌ها امروزه در سایزهای مختلف با استفاده از بهترین مواد پلیمری پزشکی و با تکنولوژی روز و دارای سوپاپ ایجاد خلا طراحی و تولید می‌شوند.
دستگاه بادکش سوپاپ‌دار چطور کار می‌کند؟
این دستگاه و لیوان سوپاپ‌دار حجامت اساس اصلی دستگاه‌های «دردکش» یا «بادکش» هستند. در این دستگاه‌ها توسط لیوان حجامت سوپاپ‌دار یا فنردار بدون نیاز به خونگیری عمل بادکشی و دردکشی انجام می‌شود. این لیوان‌ها به آرامی پوست را با مقدار مشخص و قابل تنظیمی فشار به داخل کشیده مع این عمل باعث می‌شود جریان خون در پوست افزایش یابد و باعث جوان‌سازی پوست صورت، درمان‌های عضلانی، شادابی روح و رفع کوفتگی شود.
لیوان حجامت این دستگاه‌ها می‌تواند از جنس چوبی، سفالی، شیشه‌ای، سیلیکونی، پلاستیکی و فلزی بوده که برای بادکشی صورت، مفصلی، کمر و سایر اعضای بدن استفاده می‌شوند.
مزایای استفاده از لیوان حجامت
همانطور که اشاره کردیم در گذشته بادکش خشک با استفاده از الکل، شعله و لیوان‌های سفالی انجام می‌شد، اما امروزه لیوان‌های حجامت در سایزهای مختلف از ۲۵، ۴۵، ۷۵، ۱۰۰ ، ۱۵۰ ، ۲۰۰ و 300 سی سی و جنس‌های متنوع تولید می‌شود که مزایای بسیار زیادی از جمله موارد زیر نسبت به روش‌های سنتی استفاده از لیوان‌های سنتی دارد :
- روشی بی‌خطر و آسان و قابل اطمینان
- کاهش خطر سوختگی یا ترکیدن لیوان با استفاده از شعله
- عدم نیاز به استفاده از الکل و آتش
- امکان تنظیم قدرت مکش
- کاهش خطر شکستن لیوان
قبل از حجامت چه کاری انجام دهیم؟
بهتر است هرگز با شکم گرسنه یا در حالت خیلی سیر حجامت را انجام ندهید.
دقت داشته باشید کلیه وسایل مورد استفاده در حجامت خیس از جمله لیوان حجامت باید کاملا استریل و یکبار مصرف بوده این کار در محیطی بهداشتی توسط فرد آموزش دیده انجام شود.
پیش از انجام حجامت با پزشک مشورت کنید. استفاده از روش‌های پیشنهادی دوستان یا مراجعه به مراکز نامعتبر برای انجام حجامت می‌تواند عوارض جبران ناپذیری به همراه داشته باشد.
در صورتی که پزشک تشخیص داد حجامت خیس یا همان خونگیری از کمر با استفاده از تیغ‌های مخصوص و یکبار مصرف برای درمان بیماری شما مناسب است، پس از حجامت از حمام داغ، ورزش سنگین یا فعالیت‌هایی که منجر به خونریزی یا عفونت زخم‌ها شود خودداری کنید.
اجازه دهید حجامت اولین بار توسط فردی آموزش دیده انجام شود.
می‌توانید پیش از حجامت سونای گرم گرفته تا عضلات کمی شل شوند و سپس توسط ماساژور ماهر بادکشی عضلات را انجام دهید. انجام ماساژ با روغن‌های طبیعی پس از این کار کمک بسیار زیادی در کاهش استرس، گرفتگی‌های عضله‌‌ای، درمان دردهای عصبی کمر و شانه و رفع خستگی دارد.
در صورت انجام حجامت خیس که با خونگیری همراه است، ۱۲ ساعت قبل و بعد از انجام این کار سیگار نکشید.
قبل و بعد از حجامت خیس غذاهای تند و تیز یا نوشیدنی‌های الکلی و مواد روان‌گردان که غلظت خون را بالا می‌برند، استفاده نکنید.