ماسک جراحی که با نام پزشکی ماسک سه لایه یا ماسک صورت نیز شناخته می‌شود از الیاف نبافته و بدون دوخت ساخته شده و کیفیت آن‌ها بسته به شرایط کاربردشان متفاوت است و در دسته ماسک‌های تنفسی بهداشتی قرار می‌گیرند. این ماسک‌ها معمولا جهت استفاده پرسنل کادر درمانی در بیمارستان‌ها یا درمانگاه‌ها حین عمل جراحی برای جلوگیری از انتقال بیماری‌های تنفسی کاربرد دارند. از اواخر سال 98 و با شیوع بیماری ویروسی «کرونا» و شیوع آن از طریق تنفس، استفاده از این ماسک‌ها توسط عموم مردم نیز بسیار رواج یافته است. یک ماسک سه لایه جراحی مناسب و با کیفیت، دهان و بینی شخص را پوشانده و اجازه نمی‌دهد قطرات آب و ذرات معلق ناشی از آلودگی، عطسه و سرفه بیماران وارد سیستم تنفسی شود.
کاربردهای ماسک سه لایه جراحی
این ماسک‌ها به طور گسترده در مکان‌های زیر جهت جلوگیری از انتقال بیماری‌های تنفسی کاربرد دارند :
- آزمایشگاه‌ها
- دندان پزشکی‌ها
- بیمارستان‌ها
- مراکز درمانی
- اتاق جراحی
- مکان‌های عمومی جهت جلوگیری از ابتلا یا انتقال بیماری‌های تنفسی
ماسک جراحی سه لایه از چه چیز ساخته شده است؟
همانطور که اشاره کردیم، ماسک جراحی اصلی و با کیفیت سه لایه دارد. این ماسک از ماده ذوب شده بین پارچه غیر بافته ساخته شده است. این ماده مانند صافی عمل کرده و از ورود و خروج میکروب و ویروس به ماسک جلوگیری می‌کند. بیشتر ماسک‌های جراحی دارای ظاهری چین خورده بوده و از سه تکه هستند تا فرد بتواند ماسک را طوری روی صورتش قرار داده و باز کند که تمام قسمت بینی و دهان او را بپوشاند. علاوه بر این گیره‌ای در سمت بالا ( رو به بینی) این ماسک‌ها قرار دارد که باید آن را در قسمت بینی خود محکم کنید.
انواع ماسک‌های سه لایه جراحی
ماسک جراحی سه لایه معمولا در رنگ‌های سفید، صورتی، سبز یا آبی ساخته شده و در سه نوع قابل تهیه از داروخانه‌ها و فروشگاه‌های آنلاین و معتبر لوازم پزشکی مانند هلثیوم است. محبوب‌ترین نمونه ماسک جراحی سه لایه، نمونه‌ای است که ماسک به کمک کش دور گوش سفت شده و روی صورت قرار می‌گیرد. عموم مردم بیشتر از این مدل برای جلوگیری از انتقال یا ابتلا به بیماری‌های تنفسی استفاده می‌کنند.
نمونه دیگر توسط ۴ جفت بند دور سر سفت شده و بیشتر توسط کادر درمان در اتاق عمل و حین جراحی استفاده می‌شود. سومین نمونه نیز توسط یک نوار پلاستیکی ضد حساسیت در پشت سر محکم می‌شود.
اخیرا و با افزایش استفاده از ماسک‌های جراحی جهت جلوگیری از انتقال یا ابتلا به بیماری کرونا از ماسک‌های جراحی سه لایه طرح دار نیز استفاده می‌شود.
ماسک جراحی چقدر از انتقال بیماری جلوگیری می‌کند؟
ماسک سه لایه جراحی با کیفیت مناسب می‌تواند تا ۹۵ درصد از انتقال ویروس و ۸۰ درصد باکتری جلوگیری کند. علاوه بر این، ماسک‌های جراحی تا ۸۰ درصد نیز مانع از ورود ریزگردها، ریز ذرات معلق در هوا و گرد و خاک به سیستم تنفسی می‌شوند.
نکات لازم در خصوص استفاده از ماسک سه لایه جراحی
در شرایط کنونی، هنگام حضور در جمعیت باید برای جلوگیری از انتقال یا ابتلا به بیماری «کرونا» از ماسک‌های تنفسی استفاده کنید. استفاده از این ماسک‌ها به خصوص در مکان‌هایی که امکان حفظ فاصله اجتماعی وجود ندارد الزامی است. این ماسک‌ها هم به فرد ناقل و هم به فرد سالم کمک می‌کنند تا زنجیره اپیدمی و شیوع را از بین ببرند. شکی نیست که یک ماسک جراحی سه لایه با کیفیت و اصلی می‌تواند مانعی بین ورود ویروس‌های معلق در هوا به ریه‌های افراد سالم شده و احتمال ابتلا به بیماری را کاهش دهد. لطفا دقت داشته باشید در شرایط کنونی و لزوم استفاده از ماسک‌های تنفسی و پزشکی جهت جلوگیری از انتقال یا ابتلا به بیماری تنفسی «کرونا» رعایت چند نکته الزامی است.
ماسک جراحی یکبار مصرف است
توجه کنید که هر ماسک فقط برای یک نفر قابل استفاده است و بعد از هر مرتبه استفاده باید در سطل زباله بهداشتی دفع شود. از رها کردن ماسک‌های استفاده شده در سطح شهر و خیابان‌ها جدا خودداری کنید زیرا باعث شیوع بیماری‌های ویروسی و تنفسی می‌شوند.
اگر ماسک توسط فرد دیگری که حتی از سلامت او مطمئن هستید، استفاده شده باشد، هرگز دوباره از آن استفاده نکنید. استفاده از ماسک جراحی مصرف شده باعث انتقال باکتری های تنفسی و دهانی از شخصی به شخص دیگر می‌شود. لازم است بدانید بسیاری از بیماری‌های تنفسی دوره پنهان داشته و بدون نشان دادن علامت در بدن فرد باقی مانده تا میزبان مناسبی پیدا کنند، لذا استفاده دوباره از ماسک جراحی سه لایه استفاده شده توسط فرد دیگر، اصلا بهداشتی نیست.
علاوه بر این باز هم تاکید می‌کنیم بعد از استفاده از ماسک حتما آن را دور بیاندازید، زیرا باکتری و ویروس می‌تواند در بافت داخلی ماسک باقی بماند. هوای داخل ماسک که تنفس شما است، گرم و مرطوب بوده و محیط مناسبی برای رشد باکتری‌ها است. همین دلیل برای جلوگیری از این مشکلات تنها یک مرتبه از هر ماسک جراحی استفاده کنید.
ماسک جراحی قابل شستشو نیست
توجه کنید که عمر مفید هر ماسک جراحی سه لایه ، تنها یک روز است. این ماسک‌ها تحت هیچ شرایطی قابل شستشو و استفاده مجدد نیستند. خیس شدن ترکیبات این ماسک‌ها را از بین برده و باعث می‌شود کارایی سابق خود را نداشته باشند. با تغییر ساختار لایه‌های ماسک، ویروس، میکروب، ریز ذرات و گرد و خاک به راحتی از آن عبور کرده و دیگر مانع از انتقال یا ابتلا به بیماری‌های تنفسی نمی‌شود.
شستن این ماسک ها با مواد شوینده باعث می‌شود که دچار حساسیت‌های احتمالی شوید. ممکن است تغییراتی در بافت ماسک ایجاد شود که ایجاد حساسیت‌های پوستی کند. این حساسیت ها ممکن است به شکل قرمزی پوست، خارش و غیره بروز کنند.
اهمیت استفاده از ماسک سه لایه پزشکی در حین جراحی
برای انجام عمل جراحی قسمتی از بدن باز می‌شود. قسمت باز شده می‌تواند به راحتی مورد آلودگی‌هایی تنفسی و ویروسی قرار بگیرد. همه می‌دانیم که بسیاری از باکتری‌ها از طریق دهان و تنفس منتقل می‌شوند. اگر میکروب‌ها وارد قسمت باز بدن بیمار شوند ممکن است عفونت صورت گیرد. حتی ممکن است پزشکان و کادر جراحی نیز به بیماری جدی و یا خفیفی دچار باشند. در این صورت درصد آلودگی و احتمال بیمار شدن فردی که جراحی روی آن صورت می‌گیرد بیشتر خواهد بود. به وسیله ماسک سه لایه جراحی با کیفیت و اصل می‌توان درصد این آلودگی‌ها را بسیار کاهش و ایمنی را نیز افزایش داد.
چطور ماسک جراحی سه لایه با کیفیت خریداری کنیم؟
شما می‌توانید ماسک جراحی سه لایه یا ماسک پزشکی با کیفیت و اصل را به راحتی از داروخانه‌ها، مراکز پزشکی و فروشگاه‌های آنلاین و معتبر لوازم پزشکی مانند هلثیوم، تهیه کنید. کلیه ماسک‌های تنفسی و جراحی موجود در فروشگاه لوازم پزشکی هلثیوم تحت تایید وزارت بهداشت و دارو بوده و کیفیت آن‌ها تایید شده است. با خرید از هلثیوم می‌توانید از ضمانت کیفیت کالا و اصالت آن مطمئن باشید.
در هر صورت، اگر شخصا اقدام به خرید ماسک‌های سه لایه جراحی می‌کنید، برای اطمینان از اصالت ماسک خریداری شده، می‌توانید موارد ساده‌ای مانند زیر را انجام دهید:
۱. تست دیداری
ماسک را به دقت بررسی کنید، با دست استریل و تمیز سعی کنید سه لایه ماسک را از هم تشخیص دهید.
۲. تست عدم اشتعال
لایه میانی ماسک‌های جراحی سه لایه، از الیاف خاص و غیرقابل اشتعال است. اگر ماسک اضافی دارید، یکی از آن‌ها را آتش زده، ماسک باید شبیه به پلاستیک ذوب شود. در صورت اشتعال ماسک شما تقلبی است.
۳. تست آب
ماسک جراحی سه لایه اصل و با کیفیت، خیس نمی‌شود، زیرا لایه بیرونی آن به صورت ضد آب طراحی شده است. برای بررسی اصالت و کیفیت ماسک جراحی خود، آن را شبیه به قیف کرده و مقداری آب در آن بریزید. اگر ماسک خیس شد یا نشتی کرد، ماسک شما تقلبی است.
۴. تست نور
لایه میانی ماسک جراحی برای جلوگیری از عبور باکتری و ویروس طراحی شده است. لایه میانی ماسک خود را در مقابل منبع نور کوچکی مانند فلش موبایل بگیرید، اگر بتوانید منبع نور را به وضوع مشاهده به احتمال زیاد لایه‌ی میانی ماسک اصالت و کیفیت لازم را ندارد.
آزمایشات بسیار دیگری وجود دارد که می‌توانید با استفاده از آن‌ها تشخیص دهید، ماسک جراحی شما اصل یا تقلبی است.
دستورالعمل‌های مربوط به استفاده از ماسک جراحی سه لایه
- هنگام ورود به اتاق عمل و شروع جراحی، در صورت باز شدن پگ‌های وسایل جراحی استریل شده باید از ماسک‌های جراحی ویژه استفاده کرد.
- در تمام طول مدت جراحی باید از ماسک استفاده شود.
- هر فردی که قصد ورود به اتاق عمل را دارد، باید گان مخصوص جراحی، دستکش و ماسک سه لایه استفاده کنید.
- در صورت خیس شدن یا آلوده شدن ماسک، باید آن را تعویض کنید.
- ماسک جراحی را نباید از گردن آویزان نمود و یا در جیب گذاشت و دوباره استفاده نمود.
- در موارد احتمال بیماری سل بایستی از ماسک‌های با کارایی بالا استفاده گردد.
کلام آخر
در روزهایی هستیم که شیوع بیماری «کرونا» باعث شده، استفاده از ماسک تبدیل به بخشی از زندگی ما شود. به طور کلی هر زمان که در جمعیت هستید و به خصوص زمانی که به دلیل شرایط خاص امکان رعایت فاصله اجتماعی ( حداقل ۲ متر) وجود ندارد و خصوصا مکان‌های بسته و بدون تهویه باید از ماسک استفاده شود. برای حضور در اجتماع استفاده از ماسک‌های سه لایه جراحی انتخاب مناسبی است، زیرا تا میزان بالایی مانع از ورود یا خروج ویروس و باکتری به دستگاه تنفسی می‌شود. حتی اگر بیمار نیستید، برای جلوگیری از ابتلا باید از ماسک استفاده کنید.